Wie een product op de markt brengt, neemt een risico. Want met elk product kan iets aan de hand zijn. Het product zelf kan niet goed zijn bijvoorbeeld. Of het gaat te snel kapot. Maar het kan ook zijn dat er door het product schade ontstaat. Als bijvoorbeeld de batterij in je telefoon ontploft. Of als er glas zit in de pindakaas. Productaansprakelijkheid gaat om de schade die daardoor veroorzaakt wordt. Dus niet over het kapotte product zelf.
Productaansprakelijkheid: wat houdt dat in?
Wat is productaansprakelijkheid?
Productaansprakelijkheid is een ruim begrip. In de wet staat dat een producent in beginsel aansprakelijk is voor schade die veroorzaakt wordt door een gebrek in zijn product. Maar een producent is niet alleen de fabrikant van het eindproduct. Onder ‘producent’ valt ook een producent van een grondstof of een onderdeel. Of iemand die zich presenteert als producent door bijvoorbeeld zijn naam of merk op een product te zetten.
Bij productaansprakelijkheid moet er ook een gebrek in het product zijn. En een product is gebrekkig als het niet de veiligheid biedt die je mag verwachten als het op de markt komt. Het gaat dan om de presentatie van het product, het gebruik dat je kunt verwachten en ook wanneer het op de markt gebracht is. Als je nu nog een broodrooster hebt uit 1971 mag je daar niet hetzelfde van verwachten als het broodrooster dat je vorige week gekocht hebt. Bovendien moet er natuurlijk schade zijn. Dat kan schade zijn aan iets anders, maar ook aan iemand, letselschade dus.
Met productaansprakelijkheid bedoel je meestal de aansprakelijkheid voor schade die veroorzaakt wordt door een gebrekkig product. Andere schade, zoals het vervangen of herstellen van de producten zelf, valt daar niet onder.
Voorbeeld van productaansprakelijkheid uit de praktijk
Productaansprakelijkheid leidt soms tot bijzondere rechtszaken. Zaken waarbij je in eerste instantie niet denkt aan schade waarvoor een producent aansprakelijk is. Toch kan dat in de praktijk soms bijzonder uitpakken. Een voorbeeld van rubberbanden van een wandelwagen laat zien hoe vreemd dat soms kan lopen.
In deze zaak ging het om banden die sporen achterlieten op de vloer van de eigenaar. Die vond dat de producent hiervoor aansprakelijk was, omdat de vlekken niet verwijderd konden worden. In eerste instantie kreeg de eigenaar gelijk. Ook het risico dat er alleen schade aan andere spullen kan ontstaan, maakt een product gebrekkig. Toch werd dat later teruggedraaid, omdat de fabrikant voldoende had gewaarschuwd dat dit kon gebeuren. Daarbij werd ook rekening gehouden met het soort product en dat je daarvoor echt de gebruiksaanwijzing zou moeten lezen. Dat de eigenaar dat niet gedaan heeft, is niet de verantwoordelijkheid van de fabrikant.
Voorkomen?
Maak je zelf producten? Of onderdelen daarvan? Wees je dan bewust van het risico van productaansprakelijkheid. Vaak zijn de gevolgen van een schade wel verzekerbaar, maar er is nog meer schade mogelijk. Bijvoorbeeld omdat je het product moet herstellen of vervangen. Of omdat je bedrijf imagoschade leidt.
Tips:
- Zorg dat je altijd weet waar je producten naar toe gaan. Of waar onderdelen voor gebruikt worden.
- Maak goede afspraken met je eigen leveranciers. Ook over de overgang van het risico van de verkoper op de koper.
- Denk na over hoe je kwaliteit kunt waarborgen. Wanneer controleer je je producten? Doe je dat met een steekproef of juist allemaal? Leg dat ook vast. Denk daarbij ook aan eventueel personeel; zorg dat ook zij weten wat ze moeten doen.
- Gebeurt er dan toch iets? Zorg ervoor dat je weet hoe je met klachten omgaat. En dat je klanten dat ook weten.
- Maak gebruik van leveringsvoorwaarden. Leg daarin goed vast onder welke voorwaarden jij je producten levert.
Ontstaat er dan toch schade door een van je producten? Dan is het goed om te weten dat je aansprakelijkheid als producent vaak geregeld is met je Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering.
