Gezond en veilig werken begint bij de RI&E

Een veilige werkomgeving is wel de minimumvoorwaarde die werknemers mogen verwachten. Toch komen onze risk managers regelmatig bedrijven tegen die het niet zo goed geregeld hebben. Zij zien vooral organisatorische tekortkomingen. 
Het aantal bedrijfsongevallen in het mkb stijgt flink, zo constateert de Inspectie SZW. Dat komt mede doordat bedrijven te weinig prioriteit geven aan veiligheid op de werkvloer. Zo heeft de helft van de mkb-bedrijven bijvoorbeeld geen wettelijk verplichte risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Veel gehoorde tegenwerpingen zijn: ‘als het economisch goed gaat, heb ik geen tijd voor arbeidsveiligheid’ en ‘als het economisch tegenzit, heb ik er geen geld voor’.

Tijd en geld zijn ook precies de argumenten die onze risk managers tegenkomen als ze bedrijven bezoeken voor een audit. En het klopt: je moet investeren om de werkomgeving veilig te maken. Maar dat hoeft niet veel tijd of geld te kosten. Het is de investering dubbel en dwars waard. Bovendien: als je denkt dat veiligheid duur is, bedenk dan eens wat de impact is van een ongeval op je medewerker, zijn gezin, je overige medewerkers en je bedrijf…

Een RI&E is daarnaast wettelijk verplicht. Daar kom je niet onderuit. Het hoort bovendien bij verantwoord werkgeverschap. En als deze argumenten je niet overtuigen, dan loop je de kans op een fikse boete als de Inspectie SZW erachter komt dat je geen RI&E en plan van aanpak hebt. Heb je dit niet of onvolledig geregeld? Dan kan de Inspectie hierop handhaven of je direct een boete opleggen.

Natuurlijk begrijpen we dat je als ondernemer niet zit te wachten op onnodig werk. Vandaar dat de overheid je op diverse ondersteunende middelen heeft ontwikkeld. Hiermee kan je snel de arbeidsrisico’s binnen je bedrijf opsporen en in kaart brengen. In de RI&E geef je aan hoe groot de kans is dat een risico zich voordoet, hoe ernstig eventuele gevolgen zijn en hoe je dit risico kunt opheffen of verkleinen. Aan zo’n RI&E koppel je vervolgens een plan van aanpak.
De RI&E gaat over gezond en veilig werken. Daarin horen ook risico’s op besmettingen, zoals met het coronavirus. Werk je al met een coronaprotocol? Heel goed, maar maak hierbij ook de link met de RI&E. Als er aanpassingen zijn in werkplekken en werkprocessen, heeft dit effecten op de RI&E en het plan van aanpak. Misschien zijn bepaalde risico’s verminderd, bijvoorbeeld doordat er minder mensen op het werk zijn. Of doordat werkzaamheden minder of anders worden uitgevoerd. Maar het kan ook zijn dat er nieuwe risico’s ontstaan als gevolg van wijzigingen, bijvoorbeeld doordat medewerkers alleen werken of minder ruimte hebben om te werken.
Als je het coronaprotocol opneemt in de RI&E, voldoe je aan de Arbowet- en regelgeving. Maar ook als je een coronaprotocol hebt, moet je een RI&E uitvoeren. Daarin moet je het coronavirus expliciet benoemen. Ook moet je maatregelen nemen om besmetting en verspreiding tegen te gaan. Check dus of er een coronaprotocol is voor je branche. 

In tijden van corona kan de Inspectie SZW met de ‘Tijdelijke wet maatregelen covid-19’ harder optreden. Ook heeft de Inspectie de mogelijkheid om je bedrijf stil te leggen als je in gebreke bent. De Inspectie constateert dat er nog veel misgaat op de werkvloer en in de dagelijkse arbeidspraktijk. Daarom zet de Inspectie in op 3 speerpunten:

Zolang het covid-19-virus onder ons is en we nog niet allemaal gevaccineerd zijn, werken we zoveel mogelijk thuis. Voor veilig en gezond thuiswerken gelden specifieke regels. Hier lees je meer over thuiswerken of plaatsonafhankelijk werken. Ook vind je handige informatie en tips in onze blog ‘Hoe houd jij je thuiswerkende werknemers gemotiveerd en fit?’.

Heb je een RI&E? Heel goed. Maar daarmee ben je er niet. Want gezond en veilig werken draait vooral om de mens, om het bewustzijn bij je medewerkers. Juist daar kun je de grootste winst behalen. Dat weten wij uit onze bedrijfsbezoeken en uit onderzoek. Daarom kijken we nadrukkelijk naar de organisatorische kant van risicobeheersing. Daarbij komen diverse vragen aan de orde:

  • Zijn medewerkers zich voldoende bewust van veilig werken?
  • Voelen ze zich veilig om een (bijna-)incident te melden? En wat gebeurt er dan met die melding?
  • Weten ze waar de brandblusser hangt of de EHBO-koffer staat?
  • Weten ze wat ze bij een calamiteit moet doen?
  • Heb je een inwerkprogramma voor nieuwkomers?
Als ondernemer heb je niet alleen te maken met risico’s voor je werknemers. Sterker, als ondernemer loop je per definitie risico’s. Dat is de kern van ondernemerschap. En daardoor kun je kansen benutten die anderen laten liggen. Maar er zijn ook ongewenste risico’s. En die wil je liever vermijden of beperken. Hoe? Dat lees je in onze blog Krijg je risico’s in beeld.
Wil je meer weten over de RI&E? Of hoe je de veiligheid binnen jouw bedrijf kunt bevorderen? Kijk dan op www.rie.nl. Of laat je adviseren door je verzekeringsadviseur. Je weet dan meteen hoe je je bedrijfsrisico’s verder kunt minimaliseren.