Een gezonde werkplek creëer je zelf

Wij Nederlanders zitten zo’n 9 uur per dag, blijkt uit onderzoek. Veel langer dan goed voor ons is; de gevolgen van te lang stilzitten liegen er niet om. Lang stilzitten wordt niet voor niets het ‘nieuwe roken’ genoemd! Toch hebben veel mensen vaak geen keuze, omdat ze bijvoorbeeld een zittend beroep hebben. Tel hier nog eens een verkeerde werkhouding bij op en het plaatje is compleet. Het is onvermijdelijk dat er dan vroeg of laat fysieke problemen opdoemen. Want: niet alleen fysiek zware arbeid kan leiden tot klachten, een verkeerde houding bij een zittend beroep veroorzaakt dit net zo goed. Vandaar dat het optimaal inrichten van je werkplek van groot belang is. Met een aantal aanpassingen kan op een simpele manier een groot verschil worden gemaakt, dus lees snel verder.

Veel ondernemers maken gebruik van een laptop. Een ideaal klein device, aangezien je als ondernemer vaak onderweg bent en op deze manier niet gebonden bent aan een stopcontact, internetkabel of vaste werkplek. Een groot nadeel is echter dat gebruikers wel vaak in een verkeerde houding werken achter een laptop. Als je de laptop recht voor je op het bureau zet, kijk je met een gebogen nek naar het scherm. Dit is geen natuurlijke houding. Gebruik daarom eens een los toetsenbord en een laptopstandaard om je laptop wat hoger neer te zetten, zodat je het beeldscherm recht voor je ziet.

Een verstelbaar bureau is toch wel een van de belangrijkste vereisten van een gezonde werkplek. Een standaard, niet-verstelbaar bureau is namelijk voor de ene persoon te hoog, terwijl hij voor de andere persoon te laag is. In de ideale situatie vormen de boven- en onderarmen een hoek van 90 graden en liggen deze recht vooruit. Verder is het goed om te controleren of het werkblad breed genoeg is voor minstens 50 centimeter tussen de ogen en het beeldscherm. Natuurlijk is dit voor zzp’ers met een wisselende werkplek iets lastiger te realiseren, maar wel goed om in het achterhoofd te houden bij het uitzoeken van een nieuwe werkomgeving.

Een punt dat hierop aansluit, is de afwisseling met een stabureau. Sommige zitbureaus kunnen zelfs versteld worden tot een stabureau. Je lichaam vindt het prettig als je zo nu en dan even de benen strekt en je rug recht. Toch moet je wel onthouden dat enkel gebruikmaken van een stabureau niet meteen de heilige graal is: onderzoek heeft uitgewezen dat iedere houding die te lang wordt volgehouden, nadelig kan zijn voor de gezondheid, of het nu zitten of staan is. Wissel daarom regelmatig.   

Waar een verstelbaar bureau niet op elke werkplek een vanzelfsprekendheid is, is een verstelbare bureaustoel dit normaliter wel. Toch kan het af en toe lastig zijn om deze op de juiste manier af te stellen. Zo pak je het aan: zet je voeten plat op de grond en verlaag of verhoog je stoel zo dat je knieën in een hoek van 90 graden staan. Verder moeten de armleuningen van de bureaustoel gelijk staan aan de hoogte van het bureaublad. Zo kunnen je armen leunen op de leuningen en op het bureaublad. Als laatste is het belangrijk dat je niet op het puntje van de stoel zit, maar zit met je onderrug achter in de bureaustoel.

Om je ogen te sparen, is het goed om de helderheid van het beeldscherm niet te hoog in te stellen. Probeer verder lichtcontrasten te beperken. Denk hierbij aan invallend zonlicht of felle verlichting. De ogen moeten zich dan telkens weer opnieuw instellen, wat er vermoeiend is. Bij veel leeswerk is het zelfs prettig om te kiezen voor een donkere achtergrond met witte letters, ook dit is rustiger voor de ogen.

Het is natuurlijk een verleidelijk aanbod als iemand je een glas thee of kop koffie aanbiedt. Probeer hier toch eens wat vaker ‘nee’ op te zeggen en strek zelf even je benen. Een andere manier om wat meer beweging te pakken, is om niet de gehele dag binnen te blijven zitten, maar om tussendoor buiten een stukje te gaan wandelen. Haal je direct een frisse neus en krijg je wat extra vitamine D binnen. Als kers op de taart: kies bij terugkomst ook wat vaker voor de trap in plaats van de lift, als dat een optie is.   

Ook al is een eigen kantoor voor een zpp’er geen vanzelfsprekendheid, de bovenstaande tips zijn vrij eenvoudig te realiseren, op welke plek dan ook. Zolang je maar de beschikking hebt over een bureautafel en -stoel. Op de bank neerploffen met je laptop is zeker even lekker, maar niet per se ergonomisch verantwoord. Probeer je eens wat bewuster bezig te houden met je zithouding en je zult merken dat je lichaam dit erg waardeert. Want te lang fysieke klachten negeren, kan op de lange termijn grotere gevolgen hebben, zoals uitval. Om voorbereid te zijn op uitval door arbeidsongeschiktheid, is het verstandig om na te denken over een arbeidsongeschiktheids­verzekering (AOV).