Veilig werken in de kou

De komende dagen blijft het nog even koud in Nederland en de temperaturen zakken onder de nul. Goed nieuws voor schaatsliefhebbers, maar niet als je veel in de buitenlucht werkt, bijvoorbeeld als bouwvakker of tuinman. Werken in de kou is niet alleen onaangenaam, het kan ook slecht zijn voor je gezondheid. Daarom is het belangrijk de juiste voorzorgsmaatregelen te treffen bij extra lage temperaturen.
Je krijgt het koud als je lichaam meer warmte verliest dan het produceert. Je gaat dan rillen. Op die manier probeert je lichaam meer warmte te produceren. Ook vermindert je lichaam de doorstroming van de bloedvaten aan de buitenkant van je lichaam, zodat er minder warmte wordt afgeven. Je huid voelt dan koud aan, net als je handen, voeten, neus en oren. Als dit niet genoeg helpt en je zelf geen maatregelen neemt, bestaat de kans op onderkoeling en bevriezing.

In de Arbowet, waar regels staan opgenomen over gezond en veilig werken, staat niet duidelijk aangegeven wanneer het te koud is om buiten te werken. De FNV heeft daarentegen wel een aantal richtlijnen opgesteld:

  • Temperatuur onder de plus 15 graden Celsius? Zorg voor extra bescherming, bijvoorbeeld een extra dikke jas of handschoenen.
  • Temperatuur onder de min 6 graden Celsius? Leg het werk stil. Werken is dan niet meer verantwoord volgens de FNV.
  • Is het koud buiten, maar niet zo koud dat het niet meer verantwoord om te werken? Neem dan een aantal maatregelen om ervoor te zorgen dat je niet onderkoeld raakt tijdens het werk. Zo kan het al een hoop schelen als je de juiste kleding aantrekt. Wij geven je een aantal tips:
  • Draag isolerende, waterdichte, goed ventilerende kleding.
  • Draag meerdere lagen kleding, die je makkelijk aan en uit kunt trekken
  •  Zet een muts of capuchon op. Je verliest namelijk veel lichaamswarmte via je hoofd.
  • Draag dikke wollen sokken om je voeten warm te houden. Zijn ze nat geworden? Trek dan zo snel mogelijk een droog paar aan.
  • Draag veiligheidsschoenen of veiligheidslaarzen met dikke zolen voor een betere isolatie.
  • Draag handschoenen. Neem ook altijd een extra paar mee dat je kunt aantrekken als de handschoenen die je aan hebt nat geworden zijn.
  • Draag thermo-ondergoed, dat vocht goed afvoert.
  • Maak gebruik van heatpacks, die je in je zak kunt stoppen.
  • Is er nog een stukje huid bloot? Smeer het in met vaseline.
  • Beweeg regelmatig
    Blijf in beweging, zo produceert je lichaam namelijk meer warmte. Vermijd dus werk waarbij je lang stil moet zitten of staan. Maar overdrijf het niet: als je zoveel beweegt dat je gaat zweten, koelt het lichaam juist weer af.
  •  
  • Pauzeer vaker
    Neem vaker pauzes in een warme, droge ruimte om weer op temperatuur te komen. Vergeet alleen niet om dan je overkleding uit te trekken, anders heb je daar niets meer aan als je weer naar buiten gaat.
  •  
  • Eet en drink goed
    Het kost je lichaam veel energie om je lichaam in de kou op de juiste temperatuur te houden. Eet daarom goed en drink regelmatig warme dranken, omdat kou je ook sneller uitdroogt. Vermijd liefst wel dranken met cafeïne, zoals koffie. Cafeïne vergroot namelijk de doorbloeding van de huid, waardoor je onnodig warmte verliest.
  •  
  • Let op je gereedschap en materialen
    Er kan zich ijs afzetten op je gereedschap en machines. Dit kun je voorkomen door deze materialen goed af te dekken. Of zet alles binnen als dat mogelijk is. Het helpt ook om de handvatten te isoleren, zodat ze niet zo koud aanvoelen. Vooral metalen handvatten onttrekken veel warmte aan je handen. Houd er daarnaast rekening mee dat gereedschap en machines een temperatuurlimiet kunnen hebben. Let hierop om onveilige situaties te voorkomen.
  •  
  • Scherm je werkplek af
    Plaats windschermen of een overkapping als dat mogelijk is. Zorg er daarnaast voor dat de vloer droog blijft. Door houten of kunststofvlonders te gebruiken, voorkom je afkoeling door koude vloeren. Plaats zo mogelijk heaters rond de werkplek. Toch is het allerbeste nog altijd om te kijken of je je werkzaamheden op een andere, warmere locatie kunt uitvoeren.
Word je ondanks deze maatregelen ziek? En kun je niet meer werken? Als zzp’er heb je dan geen inkomen. Wil je voorkomen dat je geen geld hebt als je arbeidsongeschikt raakt? Sluit dan een arbeidsongeschiktheids­verzekering af.  Lees meer over het nut van een AOV. Of bereken jouw premie.